Yavuz Sultan Selim Köprüsü
Yavuz Sultan Selim Köprüsü, dünyanın en uzun köprü kulesi ünvanı (322 metre), 59 metrelik köprü genişliği, 8 şeritli karayolu, 2 şeritli tren yolu altyapısıyla gerek Türkiye’nin gerek dünyanın önemli mühendislik projelerinden biri oldu. Mühendislik, satınalma ve yapı süreçlerini kapsayan proje 2013 yılında başladı ve 2016 Ağustos ayında hizmete açıldı.
Genel Bilgiler:
Proje Adı: Kuzey Marmara Otoyolu
Müşteri: Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü
İşveren: IC Ictas – Astaldi Consortium
Köprü Ana Yüklenici: Hyundai & SK Engineering Joint Venture
Otoyol Uzunluğu: 95 km
Köprü Uzunluğu: 1408 m
Sözleşme Bedeli: 2.5 milyar Dolar
Projenin Başlangıcı: Mayıs 2013
Köprünün Hizmete Açıışı: Ağustos 2016
İstanbul’un üçüncü boğaz köprüsü projesi olan Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Karadeniz’i Marmara Denizi üzerinden Akdeniz’e bağlayan, Avrupa ile Asya kıtaları arasında hem karayolu hem raylı sistem bağlantısı kuran dev bir mühendislik projesidir.
322 metre yükseklik ile dünyanın en yüksek asma köprüsü olan Yavuz Sultan Selim Köprüsü aynı zamanda 59 metre tabliye genişliği ile dünyanın en geniş, 1408 metre ana açıklığı ile üzerinden raylı sistem geçen dünyanın en uzun köprüsüdür.
Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün Avrupa yakasındaki ana kulesini Yüce Yapı inşa etmiştir.
18 ay süren iş kapsamında, köprü ayaklarının ilk 207 m’sinde kayar kalıp 207 m – 304 m arasında ise kalıplarını sahada kurduğumuz ve montajını gerçekleştirdiğimiz PERI / ACS – Otomatik tırmanır kalıp sistemi kullanılmıştır. Toplam boyu 11 m ve beton döküm yüksekliği 4,5 metre olan ACS ile Kuzey ve Güney ayaklarda 20’şer tırmanma ile toplamda 40 tırmanma gerçekleştirilmiş ve betonarme imalat +304,50 kotunda tamamlanmıştır. Bu iş kapsamında toplamda 4514 ton demir, 18926 m3 beton ve 13813 m2 ACS kalıp imalatı gerçekleştirilmiştir.
Köprünün günlük iş akışına ve güvenliğine destek olacak işletme ve bakım ekiplerinin kullanacağı Side Span üzerindeki yürüme yollarının inşasını Yüce Yapı gerçekleştirdi.
İki aşamalı bir imalat olarak gerçekleştirilen işin birinci aşamasında, yürüme yolu betonarme yapısı için iskele kurulabilen alçak bölümlerinde ağır yük iskeleleri kullanılmış, iskele kurulması mümkün olmayan yüksek bölümlerinde iseDengeli Konsol Kalıp arabası sistemi ile betonarme imalatlar yapılmıştır. Avrupa yakasındaki betonarme yan yol imalatında 366 ton demir, 7880 m2 kalıp ve 1800 m3 beton imalatı gerçekleştirildi. İş kapsamında farklı noktalarda toplam 6 adet Dengeli Konsol Kalıp arabası kullanıldı.
Ana kablo odasının üzerinin kapatılması için gerekli prekast kirişlerin imalatını ve yerine montajını gerçekleştirdik.
Yüce Yapı, Avrupa yakası Ankraj bloğu ana kablo odasının üzerini yaklaşık 30 tonluk prekast kirişlerle kapatmıştır. Prekast kirişlerin imalatı sahada yapılmış, Prekast kirişler için 311 m3 beton, 79 ton demir, 942 m2 kalıp imalatı gerçekleştirilmiş. Kiriş montajlarından sonra üst tabliye ve betonarme dolgu işleri yapılmıştır.
Otoyoldan köprü yaklaşım viyadüğüne geçisin sağlanması amacıyla Ankraj Bloğu Betonarme Geçiş işi kapsamında Yüce Yapı, 487 m2 kalıp, 135 ton demir, 1521 m3 beton imalatı gerçekleştirdi
Avrupa Yakasında yamaç kenarında bulunan Trafo binasının zeminini ve temelini korumak amacıyla istinat duvarları inşa edilmiştir.
İnşası tamamlanmış olan Side Span yapısı altında çok kısıtlı çalışma alanı, ciddi teknik zorluklar ve tolere edilmesi çok güç riskler olmasına rağmen, dünyanın en zor mesnet montaj işlerinden birini Yüce Yapı gerçekleştirdi.
Yüce Yapı olarak side-span altındaki 12 adet sürtünmeli sarkaç mesnetin (4 adet 14350 kg, 4 adet 8640 kg, 4 adet 7400 kg) montajı ve ön kurulumunu gerçekleştirdik. MAGEBA tarafından proje yükleri gözönüne alınarak özel olarak tasarlanan bu mesnetlerin imalatları vakit aldığı için proje başında yerlerine elastomer geçici mesnetler konulmuş, kalıcı mesnetler ise ancak side-span üst yapı işleri tamamen bittikten sonra yerlerine Yüce Yapı tarafından yerleştirilmiştir. Bu sebeple bu iş aynı zamanda mesnet değiştirme işi olarak da değerlendirilmektedir.
Kalıcı mesnetler herhangi bir vinç kullanma imkanı olmadığı için Side Span altındaki montaj bölgesine hazırladığımız çelik ray ve moving platform ile taşınmış; montaj için tasarlanan çok dar alana kayar vagon ile kaydırılarak yerleştirilmiştir. Akabinde alt ve üst kaide donatı imalatlarını, tavana asılı ters kalıp ile beton dökümünü, büzülme yapmayan çimento esaslı grout ve epoksi enjeksiyon işlemlerini içeren tüm imalat süreci Yüce Yapı tarafından gerçekleştirilmiştir.
Dünyanın en geniş asma köprü tabliyesi için dünyanın en büyük genişleme derzlerinden birinin montajını Yüce Yapı gerçekleştirdi.
Maurer Söhne tarafından üretilen, toplam boyu 59metre (Roadway : 17,465 metre X 4 parça; Railway: 9,80 metre x 2 parça; Sidewalk :4,08 metre x 4 Parça; Teknik Bölge : 2,50 metre x 4 parça), uzama kapasitesi 1640mm olan genleşme derzlerinin montajını Yüce Yapı yaptı.
Montaj döneminde, yaz mevsimi olması sebebiyle gece ve gündüz arasındaki yüksek sıcaklık farkından dolayı gün içindeki köprü tabliye uzamaları çok hızlı ve fazla gerçekleşmiştir. 20C sıcaklığa göre ön kurulumu yapılmış olan genleşme derzlerinin sabitlenmesi tam anlamıyla bir zamanla yarış gerektirmiş, bu sebeple sabitleme, kısalmanın en fazla olduğu saatlerde gün doğmadan az önce başlayıp çok koordineli, planlı ve hızlı bir şekilde gün içerisinde tamamlanmıştır. Sabitlemenin ardından betonarme imalatlar ile montaj tamamlanmıştır. Ayrıca çok parçalı olan genleşme derzinin kaynaklı bileşimleri sahada Yüce Yapı tarafından yapıldı.
Yüce Yapı, köprü üzerinde biriken yağmur suyunun tahliyesi için, 1408 m ana açıklık ve 600 m yan açıklık olmak üzere toplamda 2008 metre uzunluğundaki köprü tabliyesi boyunca toplam 112 adet çelik drenaj sisteminin üretimini ve montajını gerçekleştirdi. Bu iş kapsamda atölye imalatları, saha montajları ve çelik tabliye ile kaynaklı birleşimleri dahil olmak üzere tüm iş uçtan uca Yüce Yapı tarafından gerçekleştirildi.
Avrupa ve Asya kulelerinin +299 ve +269 kotlarında Kuzey ve Güney ayaklar arasında geçişin sağlanması ve çalışma alanı oluşturulması için platform üretimlerini Yüce Yapı gerçekleştirdi.
Köprünün Asya ve Avrupa Kulelerinde TTB (Tower Top Beam) alt panel içerisine erişimi sağlamak için merdiven üretimleri ve montajlarını Yüce Yapı yaptı. Bu bölgeye ulaşım sadece bir insanın geçebileceği açıklık ve dar bir kule asansörü ile sağlandığı için merdivenler çok parçalı küçük modüller olarak tasarlanıp üretildi, yerlerine elle taşınıp montaj ve kaynakları gerçekleştirildi
Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün kalıcılığını sağlamak için gerekli olan tüm bakım işlemlerinin gerçekleştirilebilmesi için Ana Kablo üzerinde güvenle yürüyebilmek gerekiyor.
Bunun için gerekli olan Ana Halat üzerindeki Tutunma Halatlarının montajı için gerekli çelik malzemelerin üretimini Yüce Yapı gerçekleştirdi.
Köprü yapısındaki tüm (Ana kule, Yan açıklık, Ankraj bloğu vs.) geçiş kapılarının üretim ve montajını Yüce Yapı gerçekleştirdi. %40’ı yangına dayanıklı olmak üzere toplam 60 kapılık bir imalat seti oluşturuldu.
Menhol kapakları, denizcilik ikaz ışık çerçeveleri, havacılık ikaz ışık çerçeveleri, etek plakaları, Viyadük çalışma platformları, kaldırma çerçevesi gibi çeşitli çelik imalatları Yüce Yapı gerçekleştirdi.
Avrupa yakası Side-Span kalıp panoları kurulumu ve Segment 1 kısmında üst tabliye kalıp ve iskele imalatları Yüce Yapı tarafından yapıldı.
